Zawiadomienie o zbyciu to nie wyrejestrowanie pojazdu. Po sprzedaży auta zbywca ma 30 dni na zgłoszenie zbycia do starosty, bez opłat. Nabywca ma obowiązek zarejestrować pojazd w 30 dni (dla handlarzy: 90 dni). Za brak zgłoszenia zbycia grozi kara administracyjna w wysokości 250 zł. Za brak rejestracji przez nabywcę przewidziane są sankcje 500 zł (po 30 dniach) i 1000 zł (po 180 dniach), a dla przedsiębiorców obracających pojazdami odpowiednio wyższe stawki. Wyrejestrowanie pojazdu jest dopuszczalne wyłącznie w zamkniętym katalogu przypadków, takich jak kradzież, kasacja, wywóz i rejestracja za granicą. Polisa OC domyślnie przechodzi na nabywcę, zbywca powinien powiadomić ubezpieczyciela w ciągu 14 dni, a zwrot składki przysługuje w przewidzianych ustawowo sytuacjach, po dostarczeniu dokumentów potwierdzających wyrejestrowanie.
Zawiadomienie o zbyciu: informacja dla urzędu, że pojazd ma nowego właściciela; pojazd pozostaje w rejestrze, a obowiązki, w tym rejestracja i OC, przechodzą na kupującego.
Wyrejestrowanie: trwałe usunięcie pojazdu z ewidencji; pojazd przestaje istnieć w ruchu drogowym, a obowiązki jak OC i przeglądy wygasają.
Zapamiętaj: sprzedałeś auto w Polsce – zawiadamiasz o zbyciu. Zezłomowanie, kradzież lub wywóz za granicę – wyrejestrowujesz.
Poniżej praktyczny przewodnik: najważniejsze różnice i podstawy prawne, terminy i kary, instrukcja zgłoszenia online i w urzędzie, dokumenty oraz rekomendacje dla sprzedających i kupujących.
Zawiadomienie o zbyciu a wyrejestrowanie pojazdu: różnice i podstawy prawne
Zawiadomienie o zbyciu to czynność administracyjna polegająca na poinformowaniu organu rejestrującego (starosty) o zmianie właściciela pojazdu zarejestrowanego w Polsce. Celem jest aktualizacja ewidencji właścicieli, a nie usunięcie pojazdu z rejestru. Wyrejestrowanie to trwałe wykreślenie pojazdu z rejestru i jest dopuszczalne tylko w ściśle określonych sytuacjach przewidzianych przepisami prawa. Sprzedaż krajowa nie jest przesłanką do wyrejestrowania pojazdu.
Podstawa prawna: obowiązek zawiadomienia o zbyciu wynika z art. 78 Prawa o ruchu drogowym, a zasady i zamknięty katalog przypadków wyrejestrowania określa art. 79 Prawa o ruchu drogowym.
| Aspekt | Zawiadomienie o zbyciu | Wyrejestrowanie |
|---|---|---|
| Cel | Aktualizacja danych właściciela w ewidencji | Usunięcie pojazdu z rejestru |
| Kiedy | Po każdej zmianie właściciela w Polsce | Tylko w przypadkach przewidzianych przez przepisy, np. kasacja, kradzież, wywóz |
| Opłata | Brak | Opłata skarbowa za decyzję, typowo 10 zł |
| Termin zgłoszenia | 30 dni od zbycia | Niezwłocznie po zaistnieniu podstawy do wyrejestrowania |
| Skutki praktyczne | Ułatwienie rozliczeń, przypisanie odpowiedzialności za mandaty i opłaty | Brak możliwości dalszej rejestracji bez procedury przywrócenia, konieczność dokumentowania przyczyny |
Jak i w jakim terminie zgłosić zbycie samochodu po sprzedaży, by uniknąć problemów?
Termin zgłoszenia: 30 dni od dnia zbycia. Zgłoszenia dokonuje zbywca, w urzędzie właściwym dla miejsca zamieszkania lub siedziby. Wystarczy, że zgłoszenie złoży jeden ze współwłaścicieli, to zgłoszenie obowiązuje wszystkich. W przypadku współwłasności, zawiadomienie może złożyć jeden ze współwłaścicieli, oświadczając, że działa za zgodą pozostałych. Zgłoszenie można złożyć online przez platformę rządową lub osobiście w wydziale komunikacji. Zgłoszenie zbycia nie wiąże się z opłatą urzędową.
- zachowaj umowę sprzedaży z datą i danymi nabywcy,
- zgłoś zbycie do starosty w 30 dni: online lub osobiście,
- jeśli jest współwłasność: upewnij się, że zgłoszenie dotrze (wystarczy jeden współwłaściciel),
- poinformuj ubezpieczyciela o zbyciu w 14 dni, przekazując dane nabywcy.
Kiedy można wyrejestrować pojazd: zamknięty katalog przypadków od kasacji po kradzież
Wyrejestrowanie pojazdu jest dopuszczalne wyłącznie w przypadkach określonych w przepisach. Typowe przesłanki to: przekazanie do stacji demontażu lub punktu zbierania odpadów, kradzież potwierdzona zgłoszeniem na policję, wywóz i rejestracja za granicą, trwała i zupełna utrata posiadania bez zmiany prawa własności. Sprzedaż w Polsce nie jest podstawą do wyrejestrowania.
Po wyrejestrowaniu pojazd nie jest już w krajowym rejestrze. Przy odzyskaniu pojazdu po kradzieży lub w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest przywrócenie rejestracji, ale wymaga to dodatkowych procedur i dokumentów. Przy kasacji zachowaj dokumenty ze stacji demontażu.
- odzyskany po kradzieży,
- ma status zabytkowego,
- ma co najmniej 25 lat i został uznany za unikatowy,
- jest ciągnikiem lub przyczepą rolniczą,
- został wcześniej wywieziony z kraju i zarejestrowany za granicą.
Zgłoszenie zbycia pojazdu krok po kroku: instrukcja online i wizyta w urzędzie
Instrukcja online: zaloguj się do systemu zaufanego profilu, wybierz usługę zgłoszenia zbycia, wprowadź dane pojazdu, datę zbycia i dane nabywcy, dołącz skan umowy lub faktury, wyślij zgłoszenie i pobierz potwierdzenie. Potwierdzenie przyda się w razie wątpliwości lub kontroli.
Instrukcja w urzędzie: wypełnij formularz zawiadomienia, dołącz kopię umowy sprzedaży, okaż dokument tożsamości i złóż pismo w wydziale komunikacji. Pełnomocnictwo do złożenia dokumentów podlega opłacie skarbowej 17 zł; zwolnienie z opłaty dotyczy najbliższej rodziny (małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo).
- zawiadomienie o zbyciu: 0 zł, termin 30 dni,
- wyrejestrowanie: opłata skarbowa za decyzję, zwykle 10 zł,
- zgłoszenie zbycia do ubezpieczyciela: 14 dni,
- pełnomocnictwo: opłata skarbowa 17 zł; zwolnienie, jeśli pełnomocnikiem jest najbliższa rodzina.
Jakie kary grożą za niezgłoszenie zbycia i brak rejestracji pojazdu w 2025 roku?
Administracyjne kary pieniężne są przewidziane na wypadek niedopełnienia obowiązków rejestracyjnych.
- Zbywca – brak zawiadomienia o zbyciu w 30 dni: 250 zł. Stała kwota obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. W latach 2020–2023 obowiązywały widełki 200–1000 zł.
- Nabywca – brak rejestracji w terminie: 500 zł do 180 dni od nabycia, 1000 zł po przekroczeniu 180 dni.
- Przedsiębiorcy obracający pojazdami – brak rejestracji w terminie: 1000 zł do 180 dni, 2000 zł po 180 dniach.
Sprzedaż auta a ubezpieczenie OC: co dzieje się z polisą i kiedy należy się zwrot składki?
Polisa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej związana z pojazdem przechodzi na nabywcę z dniem przeniesienia własności, chyba że nabywca wypowie umowę i zawrze własne ubezpieczenie. Zbywca ma 14 dni na poinformowanie ubezpieczyciela o zbyciu oraz podanie danych nabywcy. W praktyce oznacza to, że dotychczasowa polisa chroni pojazd do końca opłaconego okresu, o ile nabywca jej nie wypowie.
Zwrot składki OC po sprzedaży: zbywca otrzyma zwrot składki tylko wtedy, gdy nabywca wypowie przejętą polisę OC i zawrze nową. Jeśli nabywca kontynuuje polisę do końca okresu, zbywcy nie przysługuje zwrot. To inny mechanizm niż przy wyrejestrowaniu, gdzie zwrot jest gwarantowany (patrz niżej).
Polisy dobrowolne (AC/NNW/Assistance): co do zasady wygasają z dniem sprzedaży pojazdu, a zbywcy przysługuje proporcjonalny zwrot składki za niewykorzystany okres ochrony po złożeniu wniosku i dokumentów potwierdzających sprzedaż.
Jak odzyskać składkę OC po wyrejestrowaniu pojazdu z powodu kasacji lub kradzieży?
Zwrot składki za niewykorzystany okres ochrony przysługuje w określonych sytuacjach, w szczególności po wyrejestrowaniu pojazdu z powodu kasacji, trwałej i zupełnej utraty posiadania lub potwierdzonej kradzieży. Aby uzyskać zwrot, należy dostarczyć ubezpieczycielowi dokumenty potwierdzające podstawę wyrejestrowania, na przykład decyzję o wyrejestrowaniu, zaświadczenie ze stacji demontażu lub protokół z policji. Zwrot jest proporcjonalny do niewykorzystanego czasu ochrony.
Jakie dokumenty przygotować do zawiadomienia o zbyciu, a jakie do wyrejestrowania auta?
- formularz zawiadomienia,
- kopię umowy sprzedaży, darowizny lub faktury,
- dane nabywcy: imię i nazwisko lub nazwa, adres, PESEL lub REGON,
- dokument tożsamości zbywcy,
- pełnomocnictwo, jeśli zgłoszenie składa pełnomocnik.
- wniosek o wyrejestrowanie,
- dokumenty pojazdu: dowód rejestracyjny, karta pojazdu, tablice rejestracyjne (jeśli są),
- dowód opłaty skarbowej za decyzję,
- zaświadczenie ze stacji demontażu, protokół policji w przypadku kradzieży lub dokument potwierdzający rejestrację za granicą,
- pełnomocnictwo, jeśli działa pełnomocnik.
Zbycie i wyrejestrowanie w praktyce: rekomendacje dla sprzedających i kupujących
- Sprzedający: zgłoś zbycie w 30 dni i powiadom ubezpieczyciela w 14 dni. Zachowaj potwierdzenia zgłoszeń i kopię umowy, aby uniknąć problemów z mandatami i korespondencją.
- Kupujący: złóż wniosek o rejestrację w 30 dni, nie zwlekaj, ponieważ sankcje za brak rejestracji są przewidziane i rosną z upływem czasu.
- OC: dopóki polisa obowiązuje, korzystaj z niej do momentu wypowiedzenia lub zmiany. Sprawdź propozycję składki po przeliczeniu przez ubezpieczyciela i porównaj oferty.
- Wyrejestrowanie: zainicjuj tylko jeśli występuje ustawowa podstawa; przy kasacji i kradzieży zachowaj wszystkie dokumenty potwierdzające zdarzenie.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Nie. Sprzedaż krajowa wymaga zawiadomienia o zbyciu (obowiązek sprzedającego), a nie wyrejestrowania. Wyrejestrowanie jest możliwe tylko w ściśle określonych przypadkach, jak kasacja, kradzież czy wywóz za granicę.
Zawiadomienie składa zbywca (sprzedający) w ciągu 30 dni od transakcji. Należy je złożyć w wydziale komunikacji właściwym dla miejsca rejestracji pojazdu (starostwie), osobiście, pocztą lub online przez platformę gov.pl.
Za niezawiadomienie o zbyciu w terminie 30 dni grozi kara administracyjna w wysokości 250 zł. Dopóki zbycie nie jest odnotowane, pisma i mandaty, w tym z fotoradarów, mogą być kierowane do byłego właściciela.
Zwrot składki OC jest gwarantowany po wyrejestrowaniu pojazdu, na przykład po kasacji lub kradzieży. W przypadku sprzedaży zwrot przysługuje zbywcy tylko wtedy, gdy kupujący wypowie przejętą polisę OC i zawrze nową.
Opłata skarbowa za wydanie decyzji o wyrejestrowaniu pojazdu wynosi 10 zł. Sprawa jest często załatwiana od ręki po złożeniu kompletnego wniosku, a czas oczekiwania zależy od obłożenia urzędu.
Tak. Zgłoszenie może złożyć pełnomocnik na podstawie pisemnego upoważnienia. Obowiązuje opłata skarbowa 17 zł, z wyłączeniem sytuacji, gdy pełnomocnikiem jest najbliższa rodzina (małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo).
Od 1 stycznia 2024 roku zniesiono obowiązek zgłoszenia nabycia i zastąpiono go obowiązkiem rejestracji pojazdu w ciągu 30 dni. Samo zgłoszenie nabycia nie wystarcza. Za brak rejestracji grozi kara co najmniej 500 zł, a po 180 dniach 1000 zł; dla przedsiębiorców odpowiednio 1000 zł i 2000 zł.
Aktualizacja artykułu: 17 sierpnia 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Treści w artykule mają charakter wyłącznie informacyjny i nie są poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną. Wszelkie decyzje podejmujesz na własną odpowiedzialność. Przed ich podjęciem, skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą. Autor nie ponosi odpowiedzialności za skutki działań podjętych na podstawie tych informacji. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne.
Brak odpowiedzi